Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο "οικογένεια και σχολείο"
Εισαγωγή
Το διαδίκτυο προσφέρει στα παιδιά και τους νέους απίθανες ευκαιρίες να ανακαλύπτουν, να συνδέονται και να δημιουργούν ηλεκτρονικά. Ωστόσο, η χρήση του διαδικτύου ενέχει και κινδύνους. Για παράδειγμα, είναι ένα ανοιχτό παράθυρο σε έναν κόσμο που συμμετέχουν και οι ενήλικοι και περιέχει υλικό ακατάλληλο για τα παιδιά.
Πώς θα πρέπει να γονείς να ενισχύουν τα παιδιά τους προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους αυτούς; Δεν υπάρχει μία εύκολη απάντηση: οι κίνδυνοι ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και το πόσο εξοικειωμένο είναι με τον υπολογιστή.
Οι κανόνες του διαδικτύου
Η χρήση του διαδικτύου είναι ασφαλής, αρκεί να θυμάστε τρία βασικά πράγματα:
1. Προστατέψτε τον υπολογιστή σας
● Διατηρήστε το λειτουργικό σύστημα ενημερωμένο.
● Χρησιμοποιείτε πρόγραμμα προστασίας από τους ιούς.
● Χρησιμοποιείτε τείχος προστασίας.
● Δημιουργείτε αντίγραφα ασφαλείας των σημαντικών αρχείων.
● Προσέχετε όταν κάνετε λήψη περιεχομένου.
2. Προστατέψτε τον εαυτό σας στο διαδίκτυο
● Να είστε επιφυλακτικοί όταν δίνετε προσωπικές σας πληροφορίες.
● Να σκέφτεστε πάντοτε με ποιον μιλάτε.
● Να θυμάστε ότι δεν είναι όλα αξιόπιστα και δεν είναι όλοι ειλικρινείς στο διαδίκτυο.
3. Ακολουθήστε τους κανόνες
● Πρέπει να τηρείτε το νόμο, ακόμη και στο διαδίκτυο.
● Να θυμάστε να ενδιαφέρεστε και για τους άλλους όπως και για τον εαυτό σας όταν είστε στο διαδίκτυο.
Η συμπεριφορά μας στο διαδίκτυο
● Οι νόμοι ισχύουν και στο διαδίκτυο. Το διαδίκτυο είναι δημόσιος χώρος. Όταν είστε συνδεδεμένοι θα πρέπει να ακολουθείτε ορισμένους βασικούς κανόνες, όπως πρέπει να ακολουθείτε τον ΚΟΚ όταν οδηγείτε.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος της νομοθεσίας θεσπίστηκε πριν εξαπλωθεί ευρέως το διαδίκτυο, οι νόμοι ισχύουν και εκεί. Ό,τι είναι παράνομο εκτός διαδικτύου είναι παράνομο και στο διαδίκτυο.
Το διαδίκτυο παρέχει ευκαιρίες άνευ προηγουμένου για ελεύθερη επικοινωνία, αλλά ενέχει και ευθύνες. Για παράδειγμα, είστε συνεχώς υπεύθυνοι για το περιεχόμενο και τη νομιμότητα της δικής σας διαδικτυακής τοποθεσίας και όσων δημοσιεύονται σε αυτήν.
● Πνευματικά δικαιώματα. Τα πνευματικά δικαιώματα προστατεύουν τον τρόπο που εφαρμόζετε μια ιδέα, αλλά όχι και την ίδια την ιδέα. Η αντιγραφή υλικού από το διαδίκτυο για προσωπική χρήση επιτρέπεται, αλλά η προβολή του υλικού αυτού ως δικού σας απαγορεύεται. Για παράδειγμα, αν χρησιμοποιήσετε το υλικό για να φτιάξετε μια δική σας παρουσίαση, θα πρέπει να αναφέρετε την πηγή του.
Η προώθηση παράνομου υλικού –όπως παράνομα αντίγραφα ταινιών ή αρχείων μουσικής που διατίθενται μέσω διομότιμων (peer-to-peer) δικτύων– είναι παράνομη. Η αντιγραφή λογισμικού ή βάσεων δεδομένων για τα οποία απαιτείται άδεια απαγορεύεται, ακόμη και για προσωπική χρήση. Η χρήση υλικού χωρίς έγκριση ενδέχεται να επισύρει οικονομικές αξιώσεις για βλάβες και να έχει και άλλες νομικές συνέπειες.
Σχετικά με την ασφάλεια των πληροφοριών
● Να θυμάστε. Όταν δημοσιεύετε πληροφορίες στο διαδίκτυο δεν έχετε πλέον τη δυνατότητα να τις ελέγχετε και ενδέχεται να μην μπορέσετε ποτέ να διαγράψετε όλα τους τα αντίγραφα.
● Να ελέγχετε. Φροντίστε να γνωρίζετε πάντοτε σε ποιον δίνετε πληροφορίες και να κατανοείτε για ποιον σκοπό πρόκειται να χρησιμοποιηθούν.
● Να σκέφτεστε. Είναι λογικό να δημοσιεύετε στην ιστοσελίδα σας τα προσωπικά σας στοιχεία αν δεν είστε βέβαιοι για ποιον σκοπό θα χρησιμοποιηθούν;
ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα ονόματα των μαθητών, οι φωτογραφίες τους και οι άλλες προσωπικές τους πληροφορίες που είναι καταγεγραμμένες στο μητρώο του σχολείου μπορούν να δημοσιευθούν μόνο στη διαδικτυακή τοποθεσία του σχολείου, με τη συναίνεση των μαθητών και των γονέων τους.
Οι κακοί του διαδικτύου
● Ιοί, σκουλήκια και δούρειοι ίπποι. Οι ιοί και τα σκουλήκια (worm) είναι επικίνδυνα προγράμματα που εξαπλώνονται μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή των ιστοσελίδων.
Οι ιοί μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε αρχεία ή λογισμικό που βρίσκεται αποθηκευμένο στον υπολογιστή σας.
Τα σκουλήκια εξαπλώνονται ταχύτερα από τους ιούς, απευθείας από τον έναν υπολογιστή στον άλλον. Για παράδειγμα, ένα σκουλήκι που προσβάλλει το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μπορεί να στείλει τον εαυτό του σε όλες τις διευθύνσεις που υπάρχουν στον κατάλογο διευθύνσεων του χρήστη. Τα σκουλήκια του διαδικτύου αναζητούν υπολογιστές που είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο αλλά δε διαθέτουν τις τελευταίες ενημερωμένες εκδόσεις για την ασφάλεια.
Οι δούρειοι ίπποι (Trojan) είναι επικίνδυνα προγράμματα, φτιαγμένα έτσι ώστε να μοιάζουν ακίνδυνα, για παράδειγμα να μοιάζουν με παιχνίδια, αλλά με την ενεργοποίησή τους μπορούν να βλάψουν τα αρχεία χωρίς να το συνειδητοποιήσει ο χρήστης.
● Χάκερ και κράκερ. Χάκερ και κράκερ λέγονται οι άνθρωποι που παραβιάζουν παράνομα τα συστήματα δεδομένων. Μπορούν να παραβιάσουν έναν απροστάτευτο υπολογιστή μέσω διαδικτύου και να τον χαλάσουν ή να κλέψουν και να αντιγράψουν αρχεία από αυτόν και να τα χρησιμοποιήσουν για παράνομες δραστηριότητες.
Οι καλύτεροι τρόποι για την προστασία ενός υπολογιστή από τις παραβιάσεις είναι η χρήση τείχους προστασίας και η διαρκής ενημέρωση του λειτουργικού συστήματος.
● Ανεπιθύμητο υλικό. Τα ανεπιθύμητα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποστέλλονται μαζικά είναι γνωστά ως ανεπιθύμητη αλληλογραφία (junk) ή spam. Υπερφορτώνουν τα συστήματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μπορούν να μπλοκάρουν τα εισερχόμενα του υπολογιστή. Οι αποστολείς ανεπιθύμητης αλληλογραφίας συχνά χρησιμοποιούν ως εργαλεία τους τα σκουλήκια ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Πέντε κανόνες για το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο
1. Ποτέ μην ανοίγετε ύποπτα μηνύματα ή συνημμένα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που προέρχονται από αγνώστους. Διαγράψτε τα αμέσως από το μενού των μηνυμάτων.
2. Ποτέ μην απαντάτε σε ανεπιθύμητα μηνύματα.
3. Χρησιμοποιείτε το φίλτρο ανεπιθύμητου ταχυδρομείου του παρόχου υπηρεσιών διαδικτύου ή του προγράμματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (αν έχει).
4. Χρησιμοποιείτε μια νέα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή την οικογενειακή διεύθυνση για διαδικτυακές ερωτήσεις, είσοδο σε φόρουμ συζητήσεων κτλ.
5. Ποτέ μην προωθείτε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου δημιουργώντας αλυσίδες. Διαγράφετέ τα.
Άλλες συμβουλές
● Κλείνετε τα ύποπτα αναδυόμενα παράθυρα. Τα αναδυόμενα παράθυρα είναι μικρά παράθυρα που περιέχουν ένα μήνυμα που σας ενθαρρύνει να κάνετε κλικ πάνω του. Αν εμφανιστεί στην οθόνη σας ένα τέτοιο παράθυρο, το ασφαλέστερο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να το κλείσετε, κάνοντας κλικ στο X που συνήθως βρίσκεται στην επάνω δεξιά γωνία. Δεν μπορείτε να είστε βέβαιοι για το τι θα κάνει το πρόγραμμα, ακόμη κι αν κάνετε κλικ στο ΟΧΙ.● Αποφεύγετε τις παραπλανήσεις. Η απόκρυψη της ταυτότητάς σας είναι εύκολη στο διαδίκτυο. Είναι καλύτερο να ελέγχετε την ταυτότητα του προσώπου με το οποίο επικοινωνείτε (π.χ. σε ομάδες συζητήσεων). Ποτέ δεν πρέπει να αποκαλύπτετε τα προσωπικά σας στοιχεία μέσω του διαδικτύου, παρά μόνο σε πρόσωπα που γνωρίζετε και εμπιστεύεστε. Αν σας ζητηθεί να παρέχετε προσωπικές πληροφορίες σε κάποια ιστοσελίδα, πάντοτε να ελέγχετε τους «όρους χρήσης» ή την «πολιτική προστασίας του απορρήτου» της τοποθεσίας, προκειμένου να βεβαιωθείτε ότι ο δημιουργός της εξηγεί για ποιο σκοπό θα χρησιμοποιηθούν οι πληροφορίες αυτές και εάν θα διαβιβαστούν σε άλλους.
● Συζητήστε τη χρήση του διαδικτύου. Μεγάλο μέρος του υλικού που διατίθεται στο διαδίκτυο είναι ακατάλληλο για ανηλίκους. Συζητήστε με τα παιδιά σας σχετικά με την περιήγηση στο διαδίκτυο και την ασφαλή του χρήση.
Τα κείμενα και οι εικόνες προέρχονται από την επίσημη δικτυακή εκπαιδευτική πύλη του Υπουργείου Παιδείας e-yliko.gr. Πρωτότυπος τίτλος: «Υλικό για εκπαιδευτικούς» και «Υλικό για κηδεμόνες»
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου